We hebben allemaal zo onze eigen ideeën over ‘helpen’ en hoe dat eruit ziet.
Bewust of onbewust.
Om het onbewuste bewust te maken, hebben we een krachtig instrument: contrast. 
Dit wordt vaak platgeslagen tot ‘goed tegen slecht’, maar dat is een problematische opvatting.
Contrast laat ons zien. Niet meer en niet minder.

Een mooi voorbeeld van hoe totaal anders ‘helpen’ eruit kan zien dan aanvankelijk gedacht, vinden we in het lied A Boy named Sue van Johnny Cash.
Eerst komt de jongen zelf aan het woord:

Well, my daddy left home when I was three
[…]
Now I don’t blame him ’cause he run and hid
but the meanest thing that he ever did
was before he left, he went and named me Sue.

Well he must’ve thought that it was quite a joke
and it got a lot of laughs from a lots of folks
It seems I had to fight my whole life through
[…]
I tell you, life ain’t easy for a boy named Sue.

De rest van de introductietekst komt erop neer dat hij als volwassen man rondreist, deels om zijn schaamte te ontlopen en deels op zoek naar zijn vader om wraak te nemen (‘and kill that man that gave me that awful name.’).

Wij, de toehoorders, worden deelgenoot gemaakt van het standpunt van de zoon.
En zie je de kleuring in zijn verhaal? ‘Het gemeenste dat mijn vader ooit deed’, en ‘hij zal het een flinke grap gevonden hebben’ – hiermee lijkt hij je iets te vertellen over de vader zelf, maar het gaat enkel en alleen over zijn eigen gevoelsbeleving. Dit maakt dat wij met hem mee kunnen voelen, dus kleuring is zeer zeker niet iets om te vermijden.

Dan, op een dag, vindt hij zijn vader. Hij gaat hem te lijf. Ze vallen door een muur al vechtend de straat op, er wordt geslagen, geschopt, gebeten, een stuk oor wordt afgesneden en uiteindelijk trekt de zoon zijn pistool het eerst.
Zijn vader glimlacht en zegt:

‘Son, this world is rough
and if a man’s gonna make it, he’s gotta be tough
And I know I wouldn’t be there to help you along.
So I give you that name, and I said goodbye,
I knew you’d have to get tough or die.
It’s that name that helped to make you strong.’

Daaruit blijkt plots dat zijn vader hem (op zijn manier) had willen helpen…

De zoon reageert:

What could I do?
I got all chocked up and I threw down my gun
I called him my pa and he called me his son
And I come away with a different point of view

Niet dat hij het opeens leuk vindt om Sue te heten, allesbehalve. Sterker nog, het lied eindigt ermee dat hij zijn naam nog steeds haat. Dus alles is niet opeens louter engeltjes en regenbogen.
Het gaat er ook niet om dat hij het eens is met hoe zijn vader het heeft aangepakt. Begrijpen staat namelijk niet gelijk aan goedkeuren.
Wat waardevol is, is dat hij zijn eigen aanname en inkleuring heeft kunnen zien. Zijn beeld van ‘helpen’ blijkt niet de enige manier. (Dat wéten we wel, maar het kunnen voélen doet het ’em. Daarom is die emotionele rit nodig.)
Contrast heeft hem laten zien. En dat heeft hem verrijkt. Daardoor ontstaat namelijk ruimte; dingen die eerst niet mogelijk waren (met warme gevoelens aan zijn vader denken, zich gesteund voelen), blijken opeens tóch te kunnen.

Denk hier eens aan, de volgende keer dat je denkt dat iemand niet behulpzaam is.
Is het werkelijk zo, of heb je nog wat meer nodig om het andere perspectief te kunnen zien?

En als jij degene bent die niet direct begrepen wordt; een verhaal helpt om de ander mee te nemen in jouw zienswijze. Zie deze songtekst; geen woord teveel maar je leeft volkomen mee met de jongen die Sue genoemd is.

Oefening
Schrijf een songtekst vanuit het perspectief van de vader. Maak daarmee zijn (latere) handelen voor de toehoorder begrijpelijk en invoelbaar.
Hij gelooft namelijk oprecht dat hij zijn zoon geholpen heeft met sterk worden om zich staande te kunnen houden in de ruwe, harde wereld. Wat heeft hij meegemaakt, waardoor ‘helpen’ er voor hem zo uitziet?