De combinatie van slot en sleutel intrigeert mij.
Koffers, (schat)kisten, deuren, ze geven allemaal hun geheimen prijs als je maar de juiste sleutel hebt. Dat kan een enorm indrukwekkend gevaarte zijn, met allerlei versiersels, of een heel simpel klein sleuteltje.

Het is verleidelijk om sloten te openen, omdat je zo nieuwsgierig bent naar wat erachter zit. Misschien ben je zo bezig met fantaseren, dat je daardoor ongemerkt het slot forceert. En misschien is je fantasie zó met je aan de haal gegaan, dat wanneer het slot opent, je teleurstelling voelt; is dit alles?

Gaat het om het slot zelf, de sleutel waarmee je het opent óf de manier waarop?

Toen ik tijdens de lockdown mijn tante belde met vragen over onze familiehistorie, vertelde zij dat er vroeger nooit over gevoelens en ervaringen gesproken werd. Haar vader heeft nooit verteld wat hij tijdens de oorlog in Nederlands-Indië heeft meegemaakt, en de kinderen voelden dat ze dat onderwerp niet mochten aansnijden.
‘Gek eigenlijk,’ zei ze nadenkend, ‘dat het nu pas makkelijker wordt om over mijn jeugd te praten, nu bijna iedereen dood is.’
Dat heb ik bij andere familieleden ook gehoord. Alsof er een slot opengegaan is.
Het is een onzichtbaar slot maar niet denkbeeldig; vele betrokkenen voelen het namelijk.

Maar welke sleutel is er met het verstrijken van de tijd en het heengaan van diverse familieleden dan precies gehanteerd? Ik kan het je niet vertellen.
Sowieso weet ik niet eens zeker of het wel om één sleutel gaat. Het lijkt mij niet onwaarschijnlijk dat het een samenwerking is van verschillende sleutels, elk met een heel eigen specialisme.

Waar ik vroeger gebrand was op sloten openen, ben ik er inmiddels lang niet meer zo zeker van dat alle sloten daarvoor gemaakt zijn. Op z’n minst ben ik de schoonheid van sloten meer gaan waarderen. Want soms, als je tijd doorbrengt met een slot, zonder eraan te rammelen, zonder heimelijk te verlangen dat het opent, kan je zien dat het in werkelijkheid helemaal niet zo gesloten is als het leek.