Feiten veranderen niet, maar wijzelf wel.
Anders leren kijken is een van mijn speerpunten.
Kijk naar wat er is, niet naar wat jouw ideeën erover zijn.
Ergens niet over spreken haalt de lading er niet af. Evenmin verdwijnt het verhaal zelf. Het blijft rondzwerven, op zoek naar aandacht.
Toch is negeren een veelgebruikte methode: niet over praten, doen alsof het niet bestaat, en hopen dat het vanzelf weer weggaat.
Maar wat doen we wanneer een kind ‘s avonds bang is voor monsters onder het bed?
We doen het licht aan. We laten het kind zelf kijken. Waarom zou het bij volwassenen anders zijn? Onze emoties verschillen niet van die van kinderen. Echt niet.
Wanneer je ergens veel angst bij voelt, laat er dan juist licht op schijnen. Kijk ernaar. Feel the fear and do it anyway.
Zo heb ik een poosje geleden de horrorfilm Child’s Play (1988) opnieuw gekeken, een film die ik niet als achtjarige had moeten zien. Uiteraard was dit destijds voer voor nachtmerries, wantrouwde ik sindsdien mijn poppen en ook jaren later als volwassene had ik er nog steeds last van. Wanneer er kleine jongetjes met rood haar in de buurt waren, voelde ik steevast paniek opkomen.
De scène waarin pop Chucky voor het eerst tot leven komt, is mij het meest bijgebleven. Zijn mimiek verandert compleet en vanaf dan zie je niet meer de ‘Good guy doll’, maar een moordenaar in popformaat. Nu, 28 jaar later weet ik nóg hoe ik me voelde toen ik die scène zag.
Ik wil maar zeggen: dit klinkt misschien als een makkelijk en te letterlijk voorbeeld, maar geloof me, dit was voor mij een big deal. Dit was een enorme angst die ik jarenlang genegeerd heb. Ik schaamde me er zelfs een beetje voor; wie is er als volwassene nog steeds bang voor een pop uit een film?
Bij het terugkijken van de film voelde ik de angst toenemen naarmate die bewuste scène dichterbij kwam. Ik heb de film gepauzeerd en er serieus een nacht over geslapen om te besluiten of ik die scène ging kijken of overslaan. Uiteindelijk heb ik hem toch gekeken. Om tot de ontdekking te komen dat ik hem minder eng vond dan als kind. Veel minder eng zelfs. Zó minder eng, dat ik de scène een paar keer heb teruggespoeld en opnieuw heb gekeken. Met enige verbazing en ongeloof. Ik kon ernaar kijken als volwassene.
Dat was nieuw. En ik had me vooraf niet voor kunnen stellen hoe anders dat zou zijn. Want je zou toch verwachten dat je hetzelfde gaat zien, omdat de gebeurtenissen hetzelfde zijn. Maar niet dus. Totaal niet zelfs.
Feiten veranderen niet, maar wijzelf wel. En hoe wij die feiten ervaren, verandert daarmee ook. Perspectief is geen statisch gegeven, het verschuift doorlopend.
Wanneer we het maar die kans geven.
Waar ga jij je licht op laten schijnen?