Onlangs las ik een artikel in The New York Times over trauma en storytelling.
Dertig jaar onderzoek naar de verhalen van honderden mensen, heeft het inzicht opgeleverd dat er twee soorten verhalen zijn die we onszelf vertellen.
Sommige mensen vertellen verhalen van creatie, terwijl anderen verhalen van destructie vertellen.

Bij verhalen van creatie is lijden niet zinloos, het heeft de verteller iets gebracht.
Hierbij wordt het lijden niet ontkend, noch getransformeerd. Het lijden was er, maar de verteller ziet meer dan dat.
Een verhaal van destructie volgt het tegengestelde patroon: eerst was alles goed, daarna werd het vernietigd door tegenspoed. Punt.

Nu ben ik van mening dat verhalen van destructie in de kern óók verhalen van creatie zijn. Het enige verschil is dat er te snel een punt is gezet.
Terwijl verhalen van creatie, wanneer zij door blijven gaan, vanzelf verhalen van destructie worden. Zoals auteur Neil Gaiman zegt: ‘[…] the real problem with stories, if you keep them going long enough, they always end in death.‘

Het kan lonen om niet direct na tegenspoed te stoppen met kijken of vertellen.
Door onderzoek is namelijk verder ontdekt dat mensen die pakweg een kwartiertje per dag, 3-4 dagen per week schreven over hun eigen heftige en zelfs traumatische ervaringen, er zowel fysiek als psychisch beter aan toe waren dan gemiddeld.

Expressief schrijven kan helend werken – je schrijft niet alleen van je af, maar ook naar je toe. Je geeft woorden aan je ervaringen. Dat kan niet zonder in jezelf af te dalen en te voelen.
Bij heftige gebeurtenissen zijn er twee sporen gaan lopen, die op deze manier weer samen kunnen komen. Het bewuste en onbewuste werken samen om te begrijpen wat er is gebeurd.

Papier is veilig. Het valt je niet in de rede, wordt niet ongeduldig, stelt geen vragen, geeft geen mening, probeert je niet te troosten en vertelt je niet wat je zou moeten doen. Het bewaart je woorden maar laat je tegelijk elke keer weer blanco beginnen.
Papier is kortom de perfecte boodschapper voor de berichten die je aan jezelf schrijft. In die brij van woorden en zinnen (her)ontdek je jezelf.

Daarom:
Schrijf verder zolang alles zinloos lijkt.
Opent er een nieuw perspectief, gepaard met een lichter gevoel dan voorheen?
Zet een punt.